Alkoholizm jest schorzeniem chronicznym i posiadającym bardzo złożoną etiologię. Niestety nie istnieje żaden magiczny lek, dzięki któremu funkcjonowanie chorego mogłoby w szybkim tempie wrócić do normy. Pokonywanie nałogu jest bardzo ciężką pracą, która wymaga zastosowania wielu różnorodnych metod mających na celu rozbrojenie destrukcyjnych schematów myślenia, przeżywania i postępowania. Jakie strategie są wykorzystywane podczas terapii uzależnień?

Indywidualne spotkania z terapeutą

Terapia indywidualna stanowi podstawę leczenia alkoholizmu. Podczas spotkań specjalisty z chorym poruszane są takie tematy jak trudne doświadczenia pacjenta (również te z dzieciństwa), jego traumy, lęki, problemy emocjonalne oraz osobista historia picia. Dla każdego nałogowca alkohol może pełnić inną funkcję i posiadać odmienną wartość. Dzięki rozmowom sam na sam psycholog może skupić się na indywidualnych problemach alkoholika, a on sam ma przestrzeń do zwierzeń i łatwiej jest mu zdobyć się na szczerość.

Terapia grupowa

W większości ośrodków terapii uzależnień spotkania grupowe wykorzystywane są równolegle z indywidualnymi. Problemem alkoholików często bywają deficyty w sferze nawiązywania i podtrzymywania relacji międzyludzkich. Podczas terapii grupowej mają szansę w bezpiecznych warunkach nauczyć się asertywności, otwartości, wyciągania ręki po pomoc oraz wzajemnego wsparcia. Pacjenci mogą być dla siebie także inspiracją, a sukcesy terapeutyczne innych dostarczają motywacji do dalszych starań.

Psychoedukacja

Trudno walczyć z wrogiem, na którego temat nic nie wiemy. Na początku pacjenci często poruszają się po omacku: nie do końca rozumieją, na czym polega ich problem, nie znają mechanizmów rządzących nałogiem, a także nie mają pojęcia, na czym polega proces terapii uzależnień. Podczas wykładów terapeutycznych chorzy mają szansę dowiedzieć się, w jaki sposób alkohol działa na ich organizm i funkcjonowanie umysłu, a także jakie są cele pracy terapeutycznej stosowanej w ośrodku.

Przeczytaj też: Terapia alkoholowa – kiedy należy się na nią zgłosić?

Trening asertywności

Terapia uzależnień to dopiero początek procesu zdrowienia. Z wieloma nowymi wyzwaniami chorzy spotykają się dopiero po opuszczeniu placówki. Poza jej murami z pewnością niejednokrotnie zetkną się z próbami namawiania do picia („Ze mną się nie napijesz?”, „Tylko jeden toast za młodą parę!”) oraz pokusami, np. widokiem czy zapachem alkoholu w najbliższym otoczeniu. Czekając na powrót trzeźwiejącego alkoholika, warto pozbyć się z domu wszystkiego, co w początkowym etapie mogłoby mu utrudnić abstynencję (np. butelek z winem czy wódką, kieliszków, a nawet kosmetyków na bazie alkoholu). Jedna nawet pomimo takich zabiegów, jego postanowienie z pewnością będzie wystawiane na próbę. Dlatego tak ważne jest to, by nauczył się stanowczo odmawiać i trwać w trzeźwości.

Konsultacje medyczne

Podstawowe metody stosowane w terapii uzależnień dotyczą funkcjonowania psychicznego pacjentów. Warto jednak pamiętać, że długotrwałe nadużywanie alkoholu powoduje także różnego rodzaju problemy ze zdrowiem fizycznym, takie jak zaburzenia pracy serca, choroby układu krążenia, zaburzenia procesu trawienia, marskość lub zapalenie wątroby czy gruźlica. Dlatego tak ważne jest zapewnienie chorym stałego kontaktu z lekarzem, który zadba o ich komfort i pomoże stopniowo uporać się ze schorzeniami somatycznymi.

Terapia uzależnień – metody wspomagające

Różne ośrodki terapii uzależnień uzupełniają typowe metody leczenia o inne, wykorzystujące dobroczynny wpływ sztuki oraz sportu. Filmoterapia polega na oglądaniu filmów dobranych przez terapeutów. Dzięki nim pacjenci dowiadują się więcej na temat mechanizmów choroby oraz dostrzegają samych siebie w rozmaitych zachowaniach ekranowych bohaterów. Z kolei arteterapia ma za zadanie pobudzić ich twórcze zdolności, które pomagają w wyrażeniu siebie i uwolnieniu utajonych emocji. Ośrodki terapii uzależnień powinny także umożliwić swoim pacjentom udział w różnego typu zajęciach rekreacyjnych, takich jak wyjścia na basen, ćwiczenia na siłowni czy spacery. Dzięki temu alkoholicy mogą odciągnąć swoją uwagę od nękającego ich głodu i rozwijają zainteresowania alternatywne do picia.